Czas pracy kierowcy 2022 – przepisy. Pakiet mobilności i zmiany w ewidencji czasu pracy kierowców od 29 maja 2022 r.

Rok 2022 przyniósł liczne zmiany, jeśli chodzi o ewidencję czasu pracy kierowcy zawodowego wykonującego pracę na terenie UE. Co trzeba wiedzieć, by móc prawidłowo ustalić czas pracy kierowcy? 2022 to czas zmian, więc warto się z nimi zapoznać!

Wskutek harmonizacji polskiego prawa z unijnym firmy zatrudniające kierowców muszą zmienić zasady rozliczania pracy swoich pracowników. Zmiany w tym zakresie dotykają praktycznie każdego aspektu związanego z ewidencją jazdy kierowcy. Jak wyglądają nowe przepisy regulujące czas pracy kierowcy. 2022 wprowadza między innymi zmiany dotyczące maksymalnego czasu pracy. Sprawdź, co jeszcze się zmienia!

Pakiet Mobilności a czas pracy kierowcy 2022 – najważniejsze zmiany

Do najważniejszych zmian z zakresu przepisów o pracy kierowców zawodowych można zaliczyć między innymi następujące kwestie:

• sposób, w jaki należy odbywać regularny odpoczynek tygodniowy oraz tygodniowy czas pracy;
• miejsce do spania kierowcy wykonującego transport na terenie krajów UE;
• przechowywanie i prowadzenie ewidencji czasu pracy kierowców.

Czas jazdy kierowcy a podstawa prawna, czyli prawo unijne oraz ustawa o czasie pracy kierowców

Jeśli chodzi o podstawę prawną w zakresie prowadzenia ewidencji pracy osób na stanowisku kierowcy zawodowego, to najważniejsze są następujące akty prawne:

• Ustawa z dnia 26.01.2022 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw;
• Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15.032006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85,
• Dyrektywa 2006/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15.032006 r. w sprawie minimalnych warunków wykonywania rozporządzeń Rady (EWG) nr 3820/85 i nr 3821/85 dotyczących przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym oraz uchylająca dyrektywę Rady 88/599/EWG.

Oczywiście, w pozostałych kwestiach związanych z zatrudnieniem należy stosować Ustawę z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Należą do nich między innymi sposób ustalania wymiaru urlopu wypoczynkowego czy obowiązek równego traktowania.

Zmiany w wynagrodzeniu kierowców pracujących w transporcie międzynarodowym

Jeśli chodzi o czas pracy kierowcy, 2022 rok niesie istotne zmiany w zakresie ustalania wynagrodzenia, jakie przysługuje kierowcy wykonującemu transport na terenie państw unijnych. Przed wdrożeniem w życie nowych przepisów powszechną praktyką w Polsce była wypłata złożona z dwóch elementów. Były nimi:

• płaca zasadnicza (zazwyczaj ustalana na poziomie nie wyższym niż płaca minimalna);
• nieopodatkowane, nieoskładkowane diety oraz ryczałty za nocleg (główna część składowa wynagrodzenia).

Obecnie, tzn. od stycznia 2022 roku, wygląda to znacznie inaczej. Kierowca musi otrzymywać wynagrodzenie na poziomie nie niższym niż płaca minimalna w danym kraju, np. w Niemczech. Stawka ta obowiązuje za godziny prowadzenia auta na terenie obcego państwa

Wymiar czasu pracy kierowcy 2022 a dzienny i tygodniowy czas pracy kierowcy

Pierwsze zmiany w zakresie czasu pracy na stanowisku kierowcy zawodowego zostały wprowadzone jeszcze w sierpniu 2020 roku.

1. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami o czasie pracy kierowca musi przynajmniej raz na 4 tygodnie powrócić do miejsca zamieszkania lub siedziby firmy pracodawcy.
2. Podstawą rozliczeń jest tygodniowy tryb pracy rozumiany jako okres od godziny 00:00 (poniedziałek) do 23:59 (niedziela).
3. Jeśli chodzi o tygodniowy czas pracy kierowcy 2022, to może on maksymalnie wynosić 56 godzin. Łącznie w ciągu dwóch tygodni czas pracy nie może jednak przekroczyć 90 godzin.
4. Maksymalny dzienny czas prowadzenia pojazdu wynosi 9 godzin (ewentualnie 10 godzin), które muszą być przedzielone odpoczynkami. Dziesięć godzin dziennie można przepracować nie więcej niż dwa razy w ciągu danego tygodnia.
5. W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest przekroczenie dziennej normy pracy – jest tak w sytuacji, gdy kierowca musi dotrzeć do miejsca swojego zamieszkania lub siedziby pracodawcy. Trzeba jednak pamiętać wówczas o dwóch kwestiach.
6. Po pierwsze, wydłużenie czasu pracy w danym tygodniu nie zwiększa limitu 90 godzin w dwutygodniowym okresie.
7. Po drugie, każde tego typu przekroczenie powinno zostać odnotowane w ewidencji czasu pracy kierowcy oraz na tachografie.

Jaki jest czas odpoczynku kierowców w transporcie międzynarodowym?

Czas pracy kierowcy w 2022 r. reguluje także kwestię odpoczynku pomiędzy trasami. Jest to czynnik, który trzeba uwzględnić podczas rozliczania czasu pracy kierowców wykonujących przewóz międzynarodowy na terenie UE. Jeśli przyjmiemy, że dzienny czas pracy to 9 godzin, wówczas na każde 4,5 godziny jazdy kierowcy przysługuje 45 minut odpoczynku. Okres 45 minut przerwy w pracy może zostać wykorzystany jednorazowo lub rozłożony na trzy części (dwa kwadranse oraz 30 minut).

Jak wygląda odpoczynek kierowcy w świetle nowych przepisów?

Dawniej praktyką był odpoczynek kierowcy w kabinie auta. Takie rozwiązanie to optymalizacja kosztów przedsiębiorstwa, jednak stanowi dyskomfort dla pracownika. Wprowadzone w 2022 r. zmiany obejmują także ten aspekt. Według nowych przepisów odpoczynek po wykonanej pracy powinien odbywać się w miejscu, które zapewnia odpowiednie miejsce do spania (może być to np. motel). Jest to pozornie nieznaczące, ale w gruncie rzeczy to istotne ustępstwo względem pracowników wykonujących zawodowo zajmujących się prowadzeniem pojazdu transportowego. Co dodatkowo obejmują zmiany dotyczące czasu pracy kierowcy? 2022 niesie jeszcze jedną istotną zasadę.

Nowe zasady przechowywania ewidencji czasu pracy kierowców i jej prowadzenia przez pracodawcę

Do istotnych zmian należą również nowe reguły dotyczące przechowywania ewidencji dokumentującej aktywność kierowcy (ewidencji czasu pracy). Według starych przepisów dotyczących czasu pracy pracowników zatrudnionych w transporcie minimalny okres przechowywania wynosił 3 lata, obecnie zaś jest to 10 lat. Czas ten będzie liczony od miesiąca następującego po miesiącu wykonywania pracy. Zasada ta odnosi się do kart ewidencji czasu pracy. Z kolei jeśli chodzi o pozostałą dokumentację pracowniczą (akta osobowe, umowa o pracę itp.), stosuje się reguły z Kodeksu pracy.

Zdaniem części przedsiębiorców zmieniony czas pracy kierowcy w 2022 r. to cios w polską branżę transportową. Czy tak jest w istocie? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć. Jedno jest pewne. Przystosowanie się do zmian to wyzwanie, któremu przedsiębiorcy muszą sprostać. Jest tak, ponieważ w przypadku niewłaściwego stosowania przepisów dotyczących czasu prowadzenia pojazdu grożą sankcje finansowe.